MỐI QUAN HỆ GIỮA CÁC DOANH NGHIỆP NHÀ NƯỚC CỦA VIỆT NAM (DNNN) DƯỚI SỰ KIỂM SOÁT CỦA “SIÊU ỦY BAN”
Kể từ cuối năm 2018, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại Doanh nghiệp (CMSC) sẽ trở thành Cơ quan Đại diện Chủ sở hữu mới của 19 DNNN lớn bao gồm Tổng công ty Đầu tư vốn Nhà nước (SCIC), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex). Sự thay đổi này khiến một số DNNN cùng có CMSC là Cơ quan Đại diện Chủ sở hữu chung, điều này có thể khiến các DNNN này trở thành người có liên quan theo Luật doanh nghiệp 2014, bởi vì:
· Theo Điều 4.17 của Luật Doanh nghiệp 2014, người có liên quan của một DNNN (DNNN Thứ Nhất) có nghĩa là (i) bất kỳ tổ chức hoặc cá nhân nào; và (ii) tổ chức hoặc cá nhân này có quan hệ trực tiếp hoặc gián tiếp với DNNN Thứ Nhất theo các trường hợp quy định tại Điều 4.17(a) đến 4.17(h) của Luật Doanh nghiệp 2014;
· Được xem như là một pháp nhân theo Điều 76.2 của Bộ luật Dân sự 2015, CMSC được coi là một tổ chức có thể kiểm soát quá trình ra quyết định và hoạt động của DNNN Thứ Nhất thông qua cơ quan quản lý của DNNN Thứ Nhất đó. Do vậy, CMSC là người có liên quan của DNNN Thứ Nhất theo Điều 4.17(c) của Luật Doanh Nghiệp 2014; và
· Theo Điều 4.17(g) của Luật Doanh Nghiệp 2014, tất cả các doanh nghiệp (tức là những DNNN khác) mà ở đó CMSC nắm quyền sở hữu ở mức cho phép CMSC kiểm soát quá trình ra quyết định của các cơ quan quản lý thì được coi là người có liên quan của DNNN Thứ Nhất.
Theo các quy định về ngân hàng, “các công ty có cùng một công ty mẹ hoặc cùng một tổ chức tín dụng mẹ” đều là những người có liên quan. Do CMSC không phải là công ty hoặc tổ chức tín dụng, vì vậy, không rõ liệu các DNNN dưới sự kiểm soát của CMSC có phải là những người có liên quan theo quy định về ngân hàng hay không. Nếu các DNNN này được coi là những người có liên quan theo các quy định về ngân hàng, thì các DNNN này có thể phải tuân theo các giới hạn cho vay đơn lẻ nghiêm ngặt hơn theo quy định về ngân hàng.
Bài viết được đóng góp bởi Hà Kiều Anh và biên tập bởi Nguyễn Quang Vũ.