Kỳ họp thứ 9 của Quốc Hội Việt Nam, kéo dài 35 ngày và kết thúc vào ngày 27 tháng 6 năm 2025, có lẽ là kì họp Quốc Hội năng suất nhất trong nhiều thập kỷ. Chỉ trong một kì họp, Quốc Hội đã thông qua số lượng các luật tương đương với tổng số luật được thông qua trong 17 kỳ họp Quốc Hội trước đây.

Ngay sau khi kỳ họp Quốc Hội kết thúc vào cuối tháng 6 năm 2025, báo chí và các mạng xã hội tại Việt Nam đã ngập tràn thông tin về các luật và quy định mới này. Thông tin về những luật mới này rất quan trọng vì rất nhiều luật sẽ có hiệu lực vào ngày 1 tháng 7 năm 2025 – chỉ 1 tuần sau khi kỳ họp Quốc Hội kết thúc.

Là một phần trong nỗ lực marketing của chúng tôi, chúng tôi cũng bắt đầu rà soát các văn bản luật và nghị quyết này để cập nhật thông tin pháp lý. Tuy nhiên, khi mới bắt đầu, các luật sư của chúng tôi đã gặp khó khăn trong việc tìm kiếm các văn bản chính thức của nhiều luật này. Đối với chúng tôi, “văn bản chính thức” của một luật là bản sao chụp (scanned) PDF có dấu của Quốc Hội và chữ ký của Chủ Tịch Quốc Hội hoặc là bản đăng tải chính thức trên các trang web chính thống như Công Báo hoặc Cơ Sở Dữ Liệu Quốc Gia Về Văn Bản Pháp Luật.

Tính đến ngày của bài viết này (ngày 30 tháng 6 năm 2025), tất cả các luật mới đã được công bố chính thức. Tuy nhiên, theo nghiên cứu của chúng tôi được thực hiện vào khoảng ngày 10 tháng 7 năm 2025:

· Chúng tôi không thể tìm thấy bản sao chụp đã ký của 13 trên tổng số 34 luật trên trang web www.thuvienphapluat.vn (TVPL), bao gồm Luật Bảo Vệ Dữ Liệu Cá Nhân, Luật Các Tổ Chức Tín Dụng Sửa Đổi, Luật Công Nghiệp Công Nghệ Số, Luật Thuế Tiêu Thụ Đặc Biệt, Luật Việc Làm và Luật Năng Lượng Nguyên Tử. Chúng tôi tin rằng TVPL, với tư cách là một trong những đơn vị cung cấp văn bản pháp luật hàng đầu tại Việt Nam, sẽ có mọi lý do để cố gắng thu thập và công bố văn bản chính thức của các luật mới sớm nhất có thể. Do đó, nếu một văn bản luật không có trên trang web của TVPL, thì khó có khả năng văn bản đó đã được công bố ở bất kỳ nơi nào khác.

· Chúng tôi không thể tìm thấy bản chính thức của 15 trên tổng số 34 luật trên các trang web Công Báo và Cơ Sở Dữ Liệu Quốc Gia Về Văn Bản Pháp Luật, bao gồm cả các luật đã nêu ở trên. Theo Luật Ban Hành Văn Bản Quy Phạm Pháp Luật, thời hạn để công bố các luật mới này trên trang Công Báo và Cơ Sở Dữ Liệu Quốc Gia Về Văn Bản Pháp Luật vẫn chưa hết hạn vào ngày 10 tháng 7 năm 2025. Tuy nhiên, ngay cả khi tất cả các luật này đã được công bố tại thời điểm hiện tại, việc có những luật đã được thông qua và thậm chí đã có hiệu lực nhưng không được công bố chính thức một cách kịp thời sẽ không tạo dựng được niềm tin cho công chúng.

· Tính đến ngày 10 tháng 7 năm 2025, Chủ Tịch Nước mới chỉ ban hành lệnh công bố 16 trên tổng số 34 luật. Sau đó, Chủ Tịch Nước đã ban hành các lệnh bổ sung để công bố các luật còn lại vào ngày 11 tháng 7. Đáng chú ý, tất cả các luật dự kiến có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2025 đều không được Chủ Tịch Nước công bố trước ngày này. Theo Hiến Pháp, tất cả các luật do Quốc Hội thông qua phải được Chủ Tịch nước công bố. Một lần nữa, việc đưa vào áp dụng một luật mới trước khi được Chủ Tịch Nước công bố không phải là một thông lệ tốt. Trong số các luật có hiệu lực từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, có những luật có tác động đáng kể, chẳng hạn như Bộ Luật Hình Sự sửa đổi.

Một trong những ưu tiên hàng đầu của Đảng Cộng Sản Việt Nam và Chính Phủ Việt Nam là cải cách quy trình xây dựng và thực thi pháp luật. Điều này được thể hiện rõ trong Nghị Quyết 66 của Bộ Chính Trị và Nghị Quyết 197/2025 của Quốc Hội. Quy trình pháp luật đúng đắn, công bằng (due process) là yếu tố then chốt để thiết lập một xã hội thượng tôn pháp luật. Cụ thể, Nghị Quyết 66 yêu cầu quy trình soạn thảo và ban hành văn bản quy phạm pháp luật phải "dân chủ, chuyên nghiệp, khoa học, kịp thời, khả thi và hiệu quả". Do đó, để đạt được mục tiêu tham vọng này, quy trình xây dựng pháp luật phải là một quy trình đúng đắn, công bằng.

Bài viết này được thực hiện bởi Lê Thanh Nhật và Nguyễn Quang Vũ.

Vietnam Business Law