PHÂN LOẠI NỢ XẤU TẠI VIỆT NAM
Nhà đầu tư nước ngoài quan tâm tới việc đầu tư vào các khoản nợ xấu (Nợ Xấu) tại Việt Nam trước tiên nên biết về các loại Nợ Xấu ở Việt Nam.
Tùy thuộc vào bên cho vay hiện tại, Nợ Xấu có thể được phân loại thành:
· Nợ Xấu của các tổ chức tín dụng trong nước (Nợ Xấu Ngân Hàng). Nhìn chung, một chủ thể nước ngoài có thể mua và chuyển nhượng các Khoản Vay Ngân Hàng. Khuôn khổ pháp lý cho việc đầu tư vào Nợ Xấu Ngân Hàng đang được phát triển. Có các quy định riêng của Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam (NHNN) về chuyển nhượng các khoản vay ngân hàng và mới đây, một nghị quyết đặc biệt của Quốc Hội về việc xử lý Nợ Xấu Ngân Hàng phát sinh trước ngày 15 tháng 8 năm 2017 (Nghị Quyết Nợ Xấu) đã được ban hành. Về lý thuyết, một Khoản Vay Ngân Hàng được chuyển nhượng cho một chủ thể nước ngoài có thể được xem như là khoản vay nước ngoài và phải tuân thủ quy định về khoản vay nước ngoài. Tuy nhiên, NHNN đã chỉ ra rằng, một khoản Nợ Xấu Ngân Hàng được bán cho một chủ thể nước ngoài không được xem như là khoản vay nước ngoài;
· Nợ Xấu của Công Ty Quản Lý Tài Sản Việt Nam (Nợ Xấu VAMC). VAMC là một công ty có mục đích đặc biệt được thành lập bởi Chính Phủ Việt Nam để xử các khoản Nợ Xấu trong hệ thống ngân hàng Việt Nam. Có các quy định đặc thủ về cách thức mà VAMC có thể mua lại các Khoản Vay Ngân Hàng (khoản vay mà sau đó sẽ trở thành Nợ Xấu VAMC) và bán các khoản Nợ Xấu VAMC. Một chủ thể nước ngoài có thể mua và chuyển nhượng Nợ Xấu VAMC nếu chủ thể nước ngoài đó được công nhận là một “tổ chức kinh tế được cấp phép mua bán nợ” và được NHNN chấp thuận. Nợ Xấu VAMC cũng được điều chỉnh theo quy định của Nghị Quyết Nợ Xấu mới dược ban hành gần đây;
· Nợ xấu của các chủ thể nước ngoài (Nợ Xấu Nước Ngoài). Nếu các khoản Nợ Xấu Nước Ngoài đã được đăng ký với NHNN theo quy định về khoản vay nước ngoài, thì việc mua và chuyển nhượng các khoản Nợ Xấu Ngân Hàng cũng cần được đăng ký với NHNN; và
· Nợ Xấu của các chủ thể trong nước không phải là ngân hàng. Không có quy định cụ thể về các khoản Nợ Xấu được nắm giữ bởi các tổ chức trong nước không phải ngân hàng. Như vậy việc đầu tư vào các khoản Nợ Xấu được nắm giữ bởi các chủ thể trong nước không phải là ngân hàng cần phải tuân theo các nguyên tắc chung về chuyển nhượng các quyền và nghĩa vụ theo quy định của Bộ Luật Dân Sự 2015.
Bài viết được đóng góp một phần bởi Nguyễn Hoàng Duy, Luật sư cộng sự tại Venture North Law.